Uczucie ciężkich nóg i obrzęki kończyn dolnych to dolegliwości dotykające nawet 30% światowej populacji. Szczególnie narażone na ich występowanie są kobiety wykonujące pracę stojącą oraz panie w ciąży. Nieprzyjemne objawy opisywane są często jako uczucie zmęczenia nóg i nie powinno się ich lekceważyć. Brak odpowiednich działań może doprowadzić nawet do przewlekłej niewydolności żylnej.
Dlaczego czujesz, że nogi stają się ciężkie?
Uczucie ciężkości nóg to dolegliwość, na którą pacjenci skarżą się głównie latem. Wysoka temperatura doprowadza do rozszerzenia naczyń krwionośnych oraz obrzęków. Objawy „zmęczonych nóg” pojawiają się także wskutek przebywania przez długi czas w jednej pozycji. Siedząca praca, jazda samochodem, wielogodzinne stanie – wszystko to może doprowadzić do nieprzyjemnych dolegliwości diagnozowanych jako zespół ciężkich nóg.
Pacjenci często pytają, dlaczego obrzęki nóg i uczucie ich ciężkości nie pojawiają się u wszystkich osób, jeśli pracują w tych samych warunkach – np. siedząc 8 godzin za biurkiem. Okazuje się, że wpływ na powstanie opuchlizny i pozostałych symptomów ma wiele czynników.
Uczucie ciężkich nóg – przyczyny dolegliwości
Przyczyn uczucia ciężkich nóg jest naprawdę dużo. Nie tylko wielogodzinne przebywanie w tej samej pozycji wyzwala nieprzyjemne objawy. Wśród osób z grupy ryzyka wymienić można:
- Kobiety z nadwagą lub w zaawansowanej ciąży – przyczyną jest tu przerośnięta tkanka tłuszczowa w okolicach brzucha, która uciska naczynia krwionośne. Prowadzi to w efekcie do zaburzeń krążenia i uczucia ciężkości nóg. Innym powodem obrzęków nóg u ciężarnych są gwałtowne wahania hormonalne.
- Kobiety stosujące antykoncepcję hormonalną – tak jak w przypadku pacjentek w ciąży, przyczyną „ciężkich nóg” są zmiany hormonalne zachodzące w organizmie.
- Osoby nieprzestrzegające zasad zdrowej diety – za mała ilość wypijanej wody, a także nadmierne spożycie soli i cukru również mogą negatywnie wpłynąć na kondycję nóg. Niewystarczająca podaż płynów zaburza konsystencję krwi, utrudniając jej przepływ, a jedzenie słodkich i słonych przekąsek zwiększa ryzyko otyłości oraz nadciśnienia, które potęgują objawy zespołu ciężkich nóg.
- Osoby stosujące używki – zwłaszcza wdychany tytoń powoduje, że do organizmu trafia mniej tlenu, krew staje się bardziej gęsta, co utrudnia jej swobodny przepływ przez naczynia.
- Osoby noszące ciasne spodnie i buty – odzież uciskająca kończyny dolne, zaburza krążenie, prowadząc do ich puchnięcia uczucia zmęczonych nóg.
Uczucie ciężkości nóg – o czym świadczą niepokojące objawy?
Dolegliwości takie jak opuchlizna nóg, uczucie mrowienia, ciężkości, a nawet bólu, wynikają najczęściej z problemów z krążeniem krwi.
Wielu pacjentów obawia się, że niepokojące symptomy są równoznaczne z poważnymi zaburzeniami, w tym zakrzepicą. Owszem – uczucie ciężkich nóg wywołane jest zwykle zastojem krwi w żyłach, prowadzącym do ich chwilowej niewydolności. Należy jednak podkreślić, że jest to problem tymczasowy.
Dopiero powtarzalność sytuacji wynikająca z niezdrowego stylu życia, może doprowadzić do przewlekłej niewydolności żylnej, manifestującej się w formie żylaków.
U niektórych pacjentów uczucie zmęczonych nóg może być wywołane również nerwicą. Zaburzenia tego rodzaju wynikają z długotrwałego napięcia i utrzymywania ciała w ciągłym pobudzeniu. U chorego dochodzi wtedy do wzrostu ciśnienia krwi, a w efekcie obrzęku nóg, swędzenia skóry oraz uczucia ciężkości kończyn dolnych.
Jeśli uczucie ciężkości nóg pojawia się sporadycznie, na ogół nie ma wskazań do leczenia. Warto jednak odwiedzić lekarza, który zleci odpowiednie badania. Ich celem będzie wykluczenie poważniejszych problemów z krążeniem lub innych chorób i podjęcie działań profilaktycznych.
Do jakiego lekarza udać się po diagnozę, gdy cierpisz na zespół ciężkich nóg?
Chcąc dokładniej sprawdzić kondycję nóg oraz układu krążenia, w pierwszej kolejności należy udać się do lekarza pierwszego kontaktu. Po przeprowadzonym wywiadzie może on skierować pacjenta do specjalisty. Wiele osób pyta o to, jak nazywa się lekarz od opuchniętych nóg.
Najczęściej pacjenci kierowani są do:
- Flebologa – lekarz oceniający stan naczyń żylnych oraz leczący schorzenia żył.
- Angiologa – specjalista diagnozujący i leczący choroby układu naczyniowego i limfatycznego.
Jeśli po przeprowadzonych badaniach, m.in. USG Dopplera sprawdzającego stan żył i tętnic, wykryte zostaną poważniejsze nieprawidłowości, pacjent zostanie skierowany na leczenie. W zależności od problemu i jego zaawansowania, terapię przeprowadzać mogą wymienieni wyżej specjaliści lub chirurg naczyniowy.
Uczucie zmęczonych nóg – działania profilaktyczne
Problem ciężkich nóg wymaga przede wszystkim wprowadzenia zmian w dotychczasowym stylu życia. Pacjenci obserwujący u siebie objawy takie jak obrzęk nóg, uczucie ich ciężkości, mrowienia czy bólu, powinny przestrzegać zdrowych nawyków, usprawniających pracę układu krążenia.
Do codziennej rutyny warto włączyć:
- chłodne prysznice zamiast gorących kąpieli – gorąca woda poszerza naczynia krwionośne,
- ograniczenie, a najlepiej całkowite wyeliminowanie używek takich jak papierosy i alkohol,
- spacery – przynajmniej 30 minut dziennie chodzenia znacząco usprawnia przepływ krwi,
- przerwy w siedzącej pracy – najlepiej 5 minut po każdej przepracowanej godzinie (w tym czasie można pochodzić, wykonać ćwiczenie polegające na wspinaniu się na palce i opadaniu),
- masaż nóg kostkami lodu – sprawdzi się szczególnie latem, ponieważ oprócz obkurczania naczyń, przyjemnie ochłodzi ciało,
- unoszenie nóg – po męczącym dniu warto położyć się na kilka minut z nogami podniesionymi na wysokość kilkunastu centymetrów – taki „zabieg” ułatwia przepływ krwi w kierunku serca,
- produkty spożywcze usprawniające krążenie krwi: powinny zawierać witaminę C (np. cytrusy, papryka, kalafior, brokuły), E (m.in. orzechy włoskie, pestki dyni i słonecznika, migdały) oraz rutynę (np. słodkie ziemniaki, pomidory, marchew, winogrona), natomiast należy ograniczyć spożywanie cukru i soli,
- kosmetyki chłodzące – w aptekach istnieje wiele produktów chłodzących, łagodzących obrzęki i wspomagających krążenie. Warto wybierać te, które zawierają w składzie mentol, wyciąg z kasztanowca, ekstrakt z miłorzębu japońskiego, witaminę C oraz rutynę.
