Ostatni trymestr ciąży to czas zwiększonej niecierpliwości, większej ekscytacji i gotowości na przywitanie nowego członka rodziny. Jest to jednak też okres, gdy wiele symptomów może niepokoić przyszłe mamy. Jednym z nich jest występujące przed porodem plamienie. Czym jest plamienie w ciąży? O czym świadczy dany kolor plamienia w ciąży i kiedy zgłosić się do szpitala?
Co może oznaczać plamienie w III trymestrze ciąży?
Plamienie w ostatnim trymestrze ciąży może mieć wiele różnych przyczyn i choć pacjentki uważają je przede wszystkim za symptom nadchodzącego porodu, w rzeczywistości może też oznaczać odklejenie się łożyska, infekcje dróg rodnych, łożysko przodujące lub pęknięcie macicy. W niektórych przypadkach wiąże się z polipami lub nadżerką na szyjce macicy bądź z podrażnieniem ścian pochwy, na przykład w trakcie współżycia seksualnego. Oto zbiór najważniejszych przyczyn plamienia w III trymestrze ciąży.
Odejście czopa śluzowego
Jedną z najczęstszych przyczyn plamienia w III trymestrze ciąży jest odejście czopa śluzowego, czyli wydzieliny, mającej na celu zamknięcie dróg rodnych w trakcie całej ciąży. Dzięki jego obecności płód jest zabezpieczony przed drobnoustrojami i bakteriami pochodzącymi z zewnątrz.
Zwykle czop jest przezroczysty, biały lub lekko różowy, jednak może pojawić się w nim również domieszka krwi. Odejście czopa śluzowego nie jest związane z bólem ani innymi dolegliwościami, takimi jak na przykład skurcze.
Mimo iż symptom ten wskazuje na zbliżający się poród, nie jest to sygnał, by udać się do szpitala i nie uważa się go za początek porodu, który wiąże się z odejściem wód płodowych i pojawieniem się regularnych skurczy.
Łożysko przodujące
Inną przyczyną plamienia w III trymestrze może być tzw. łożysko przodujące, co oznacza umiejscowienie się łożyska nie na ścianie macicy, ale nad wewnętrznym ujściem kanału szyjki macicy. Jest to wskazanie do stałej obserwacji ciężarnej, gdyż stan taki może prowadzić do przedwczesnego odklejenia się łożyska. Najczęściej wówczas pacjentka jest hospitalizowana.
Odklejenie się łożyska
Odklejenie się łożyska to stan niebezpieczny zarówno dla matki, jak i dla płodu. Może o nim świadczyć intensywne plamienie, pojawiające się szczególnie w okolicy terminu porodu. Ponadto może ono wiązać się zarówno z utratą dużej ilości krwi przez matkę, jak i znacznym niedotlenieniem płodu.
Do odklejenia się łożyska najczęściej dochodzi u kobiet w starszym wieku, z łożyskiem przodującym, urazami brzucha i nadciśnieniem tętniczym. W razie wystąpienia takiej nieprawidłowości należy jak najszybciej udać się do szpitala, gdzie zwykle natychmiast wykonuje się cesarskie cięcie.
Pęknięcie macicy
Jest to kolejna sytuacja zagrażająca zarówno dziecku, jak i matce. Związana jest z powiększeniem się mięśnia macicy, do czego dochodzi zazwyczaj w trakcie porodu albo tuż przed nim. Oprócz zwykle silnego krwotoku, kobiecie towarzyszy też ból podbrzusza. Zwykle jest to wskazanie do wykonania cesarskiego cięcia, a czasem do usunięcia macicy. Jest dość rzadkim powikłaniem.
Infekcje dróg rodnych
Jeśli oprócz plamienia w III trymestrze ciąży występują także dodatkowe dolegliwości, takie jak świąd czy pieczenie, można domniemywać, że przyczyną symptomów jest infekcja dróg rodnych.
W trakcie ciąży kobieta jest szczególnie narażona na zakażenia, co wynika ze zmienionego pH pochwy. Najczęstszymi infekcjami dróg rodnych u ciężarnych są zakażenia grzybicze, wymagające wizyty u specjalisty i leczenia specjalnymi preparatami, zwykle dopochwowymi.
Plamienie po stosunku seksualnym
Plamienie może być również spowodowane podrażnieniem ścian pochwy, do którego dochodzi najczęściej w trakcie stosunku seksualnego. Wynika to ze szczególnej wrażliwości i większego ukrwienia narządów rodnych w trakcie ciąży. Jeśli takiemu plamieniu nie towarzyszą dodatkowe dolegliwości, zwłaszcza bólowe, najprawdopodobniej nie ma powodu do zmartwień. Mimo iż wystąpienie plamienia po stosunku seksualnym nie jest zwykle przeciwwskazaniem do współżycia, warto skonsultować ten objaw ze specjalistą.
Brązowe, różowe i czerwone plamienie przed porodem
O czym świadczy kolor plamienia w ciąży? Istnieją pewne przesłanki, by z pewną dozą prawdopodobieństwa rozpoznać przyczyny, jednak diagnozę może postawić tylko lekarz ginekolog.
Brązowe plamienie w ciąży
Jest to jedno z najczęściej zdarzających się plamień u kobiet spodziewających się dziecka. Zwykle nie jest niebezpieczne ani dla dziecka, ani dla matki. Warto jednak zwrócić uwagę na ich obfitość oraz dodatkowe objawy. Jeśli takie zaistnieją, warto zgłosić się do specjalisty.
Najczęściej brązowe plamienia w ciąży związane są z podrażnieniem szyjki macicy, na przykład w trakcie współżycia seksualnego lub podczas badania ginekologicznego. W niektórych przypadkach brązowa wydzielina może świadczyć o infekcji dróg rodnych, a wówczas towarzyszy jej też swędzenie, pieczenie czy nieprzyjemny zapach.
Czerwone plamienie w ciąży
Czerwone plamienie w ciąży oznacza zwykle większą ilość krwi w śluzie i może utrzymywać się nawet przez dwie doby. Może mieć różne przyczyny, choć najczęściej związane jest z podrażnieniem szyjki macicy, na przykład w trakcie badania dopochwowego lub stosunku seksualnego.
Czerwone plamienie w ciąży należy bacznie obserwować. Niewielka ilość krwi nie powinna być dla nas niepokojąca, jednak gdy występuje obficie, widoczne są w niej fragmenty tkanek lub skrzepy krwi, a także dokuczają nam bóle brzucha lub silne skurcze, warto jak najszybciej zgłosić się do specjalisty.
Różowe plamienie w ciąży
Różowe plamienie w ciąży wskazuje na to, że w białej wydzielinie z pochwy znajduje się niewielka ilość krwi. Najczęściej nie jest ona powodem do niepokoju i związana jest, podobnie jak brązowe plamienie, z możliwością wystąpienia infekcji intymnej.
Innym powodem różowego plamienia może być niska zawartość progesteronu w organizmie. Na ten rodzaj plamienia należy zwrócić szczególną uwagę, gdy wraz z nim pojawiają się też skurcze lub bóle brzucha. Może to bowiem wymagać pilnej interwencji lekarskiej.
Kiedy udać się do szpitala, jeśli w ciąży występuje plamienie?
Plamienie w ciąży może być przyczyną niepokoju wielu kobiet, jednak warto podkreślić, że czasem jest to objaw zupełnie naturalny i nie powinien wywoływać lęku. Do szpitala należy udać się wówczas, gdy plamienie występuje w większej ilości i ma charakter krwotoku.
Należy też obserwować pojawiającą się wydzielinę, gdyż czasem na początku występuje w niewielkiej ilości, a dopiero z czasem objaw ten się nasila. Ponadto do szpitala należy zgłosić się również wtedy, gdy oprócz plamienia pojawiają się dodatkowe objawy, takie jak silne skurcze i bóle brzucha, mdłości lub wymioty, gorączka lub stan podgorączkowy, silne osłabienie, bóle pleców lub ogólne złe samopoczucie.